โรคเบาหวาน คืออะไร

โรคเบาหวาน คืออะไร

โรคเบาหวาน (Diabetes Mellitus) คือ ภาวะที่ร่างกายมีระดับน้ำตาลในเลือดสูงกว่าปกติเป็นเวลานานและเรื้อรัง เกิดเนื่องจากร่างกายขาดฮอร์โมนอินซูลิน หรือ ประสิทธิภาพของอินซูลินลดลงจากภาวะดื้อต่ออินซูลิน ทำให้ร่างกายไม่สามารถนำน้ำตาลในเลือดไปใช้เป็นพลังงานได้ตามปกติ เมื่อน้ำตาลไม่ได้ถูกใช้จึงทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดสูงขึ้นกว่าระดับปกติ หากมีภาวะน้ำตาลในเลือดสูงเรื้อรังจะทำให้เกิดโรคแทรกซ้อนต่ออวัยวะต่างๆ เช่น ตา ไต ผิวหนัง และ ระบบประสาท

โรคเบาหวาน เกิดขึ้นได้อย่างไร

คนปกติ แม้ไม่ได้รับประทานอาหาร ตับยังคงสร้างน้ำตาลเพื่อให้ร่างกายใช้เป็นพลังงาน และมีการหลั่งอินซูลินจากเบต้าเซลล์ของตับอ่อนระดับต่ำๆ เมื่อรับประทานอาหารโดยเฉพาะคาร์โบไฮเดรต (หมวด ข้าว แป้ง) จะถูกย่อยสลายเป็นน้ำตาลกลูโคสในลำไส้และถูกดูดซึมเข้าสู่กระแสเลือดเพื่อใช้เป็นพลังงาน ระดับน้ำตาลที่สูงขึ้นในเลือดจะกระตุ้นการหลั่งฮอร์โมนอินซูลินจากตับอ่อนเพิ่มขึ้น เพื่อเผาผลาญน้ำตาลทำให้ระดับน้ำตาลเลือดสูง
ในผู้ป่วยเบาหวานไม่ว่าจะกรณีสร้างฮอร์โมนอินซูลินไม่ได้ หรือสร้างได้ไม่พอ เนื่องจากความต้องการอินซูลินเพิ่มขึ้น เพราะอินซูลินออกฤทธิ์ไม่ดีร่างกายจะใช้น้ำตาลไม่ได้ ขณะเดียวกันมีการสลายไขมันเพิ่มขึ้นทำให้มีระดับน้ำตาลในเลือดสูงกว่าปกติจนล้นออกมาในปัสสาวะสามารถตรวจพบน้ำตาลในปัสสาวะเป็นสาเหตุให้มีมดมาตอมปัสสาวะ จึงเป็นที่มาของคำว่า “เบาหวาน”

ชนิดของโรคเบาหวาน

เบาหวานชนิดที่ 1 :

สาเหตุจากภูมิคุ้มกันร่างกายมีการทำลายเซลล์สร้างอินซูลิน (Insulin) ในตับอ่อน ทำให้เกิดภาวะขาดอินซูลิน (Insulin) หากเป็นเบาหวานชนิดนี้ต้องได้รับการฉีดอินซูลิน (Insulin) เป็นประจำ

เบาหวานชนิดที่ 2 :

สาเหตุจากภาวะการลดลงของการสร้างอินซูลิน (Insulin) ร่วมกับภาวะดื้ออินซูลิน (Insulin) ซึ่งมีการส่งต่อได้ทางพันธุกรรม หรือพบได้ในผู้ที่กินอาหารประเภทแป้ง ของหวานมากเกินไป ไม่ได้ออกกำลังกาย มีภาวะอ้วนลงพุง โดยหากเป็นเบาหวานชนิดนี้จะได้รับยาเบาหวานชนิดกิน เพื่อควบคุมอาการ

เบาหวานชนิดพิเศษ :

สาเหตุเกิดจากความความผิดปกติของตับอ่อน หรือเป็นโรคที่เกี่ยวกับการทำงานที่ผิดปกติของอินซูลิน (Insulin) เช่น การใช้ยาบางชนิด การติดเชื้อบางอย่าง

เบาหวานขณะตั้งครรภ์ :

สาเหตุเกิดจากมีระดับน้ำตาลในเลือดสูงในช่วงตั้งครรภ์ ซึ่งสามารถหายไปได้หลังคลอดบุตร และเสี่ยงต่อการเกิดโรคเบาหวานชนิดที่ 2 ได้ในอนาคตการรักษาโรคเบาหวาน (Diabetes Mellitus)

ค่าน้ำตาลในเลือด หรือ ระดับน้ำตาลในเลือด หรือ น้ำตาลในเลือด คือ ตัวเลขที่ใช้บอกความสามารถของร่างกายในการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดให้เป็นปกติได้หรือไม่ ใช้ในการตรวจสุขภาพประจำปีหรือวินิจฉัยโรคเบาหวาน ซึ่งมีอยู่ 2 ค่า คือ
• น้ำตาลในเลือดตอนนั้น (FBS : Fasting Blood Sugar)
• น้ำตาลในเลือดสะสม (HbA1C : Hemoglobin A1C)
ระดับน้ำตาลในเลือด

References :
https://www.nstda.or.th/home/knowledge_post/insulin/
https://www.paolohospital.com/th-th/kaset/Article/Details/โรคเบาหวาน -(Diabetes-Mellitus)
https://www.who.int/health-topics/diabetes#tab=tab_1